ABIS Infor - 2013-04

Schaarste aan mainframekenners

Gie Indesteege (ABIS) - 1 maart 2013

Samenvatting

Het mainframe is dood, lang leve het mainframe. Ondanks alle voorspellingen over het einde van het mainframe (ref.1), blijkt dat deze dinosauriër nog steeds verder leeft, groeit, en nieuwe hedendaagse mogelijkheden biedt. Maar wie is er nog te vinden om deze 'Enterprise Server' (zoals de nieuwe naam luidt) te onderhouden, beheren, beheersen? Waar krijgen jonge mensen de interesse en kennis voor dit toch-niet-zo-ouderwetse platform? Want de schaarste aan mainframe-kenners zal voor problemen zorgen als we niet snel ingrijpen.

Wat heeft een mainframe te bieden?

Als je een mainframe definieert als een reeks grote kasten in een beveiligde bunker, die door mannen in stofjas worden gemanipuleerd, dan vrees ik dat je 30 jaar achterloopt. De moderne mainframe is uitgegroeid (figuurlijk, want de fysieke grootte is behoorlijk gereduceerd) tot een server voor alle mogelijke enterprise toepassingen, waarbij de gemeenschappelijke kenmerken luiden: betrouwbaarheid, beschikbaarheid, schaalbaarheid en beheersbaarheid (reliability, availability, scalability en serviceability).

  • het klassieke batch werk maakt nog steeds een wezenlijk onderdeel uit van de dagelijkse business: loonafhandeling, rapportering, statistieken en voorspellingen, ... iedereen heeft er mee te maken. Om maar te zwijgen van de tonnen papier die daarbij geproduceerd worden.
  • met het uitvoeren van online transacties zijn we vergroeid: bankverrichtingen, inbrengen van klantgegevens, plaatsen van bestellingen, facturatie ... vind je terug in elk bedrijf van klein tot groot. Met de nodige bekommernis om data integriteit, beveiliging, snelheid, volume, ...
  • (mobiele) toegang tot informatie (anywhere, anyhow, any...) is het jongste fenomeen, waarbij we twitterend, bluetoothend, SMSend, ... onze vrienden en de rest van de wereld benaderen. En dat liefst zo eenvoudig mogelijk. Wie staat er graag in de regen om een parkeerticketje uit de automaat te halen, en merkt dan dat hij geen kleingeld bij heeft?

Wat heeft dat allemaal met het mainframe te maken? Het antwoord is eenvoudig: alles. Het mainframe biedt de infrastructuur en services aan om ons het leven in alle omstandigheden gemakkelijk te maken, en dat voor een zacht prijsje. Wij moeten hierbij wel vermelden dat het gaat over vele gebruikers, die velerlei toepassingen en massa's gegevens op hetzelfde ogenblik willen verwerkt zien. Een voorbeeld hiervan waren de elektronisch betaalde kerstkoopjes (ref. 2).

Wie kent het mainframe?

Om de complexiteit van het mainframe te begrijpen en te kennen, heb je waarschijnlijk 20 jaar ervaring nodig, en dan nog is het onmogelijk om alle aspecten te beheersen. Daarom maken we misschien best onderscheid tussen operationele kennis (OPS) en applicaties (DEV).

De systeem-aspecten van het mainframe omvatten het installeren, configureren en beschikbaar stellen van het operating systeem en de vele services: batch omgeving, transactie-monitoren, database management systemen, applicatie servers, beveiligingsaspecten, communicatie/netwerk servers, print services, ... Hiertoe moet de OPS-specialist een goed zicht hebben op de mainframe architectuur en een gedegen kennis van de verschillende subsystemen en de overeenkomstige tools en programma's. Kreten zoals TSO, ISPF, JCL, REXX, SDSF, CICS en DB2 zijn hem/haar niet wereldvreemd. Maar ook Linux, virtualisatie, cloud, LPAR en Sysplex behoren tot het basis pakket.

Toepassingen worden nog steeds geschreven in COBOL of PL/1, maar daarnaast vind je ook Java terug op het mainframe, en C, en Perl, en ... dat allemaal in combinatie met SQL databases of andere data stores zoals VSAM of IMS databases. Ontwikkeling van deze toepassingen kan gebeuren op de klassieke 3270 terminals (of emulations), maar vandaag ook met PC-gebaseerde tools met alle moderne grafische mogelijkheden. Ooit gehoord van Rational Developer for System z (RdZ)?

Het bouwen van grafische toepassingen voor mobiele devices en de integratie ervan met de mainframe services/toepassingen vraagt dan weer kennis van en HTML, en JavaScript, en Dojo, en (RESTful) web services, en XML, en ....

Hoe kan een tekort aan mainframe kenners vermeden worden?

Dat er een tekort groeit aan mainframe skills bewijst een 'google' met zoekargumenten 'mainframe skills shortage'. Zie ook het artikel van de DancingDinosaur (ref. 3).

De verouderende mainframekenners gaan stilaan op pensioen (ref. 4), en dus moeten de openstaande plekken ingevuld worden met nieuwe specialisten. Maar wie wil en kan hiervoor in aanmerking komen? De hogescholen en universiteiten laten de studenten amper kennis maken met de wondere mainframe wereld.

Dus moet er actie gevoerd worden:

  • het mainframe heeft een nieuw gezicht; hij is er ook voor Java en mobiel; hij zorgt voor virtualisatie en cloud mogelijkheden; hij draait ook op Linux. Weg met het stoffige imago van COBOL en groene schermen. Hoewel dat laatste ook blijft bestaan.
  • maak kennis met de mogelijkheden van het mainframe: google eens op zoektermen CICS of DB2, surf naar www.znextgen.org of www.millennialmainframer.com/2012/04/ten-cool-facts-about-zos.html
  • leer het mainframe kennen: volg een cursus over het mainframe in het algemeen of een van zijn mogelijkheden in het bijzonder (en daarvoor kan je natuurlijk ook bij ABIS terecht)

En met die kennis stap je naar een van de vele bedrijven die een mainframe gebruiken (banken, verzekeringen, distributieketens, ... of softwarehuizen). En als je daar je basiskennis kunt laten evolueren, wacht je alvast een boeiende toekomst.

Besluit

Het mainframe is springlevend, maar vraagt wel om de nodige helpers om hem te laten verder bloeien. Nieuwe mensen kunnen geboeid worden door de vele mogelijkheden van de 'Enterprise Server' van de 21ste eeuw. Om dat in praktijk om te zetten moet er wel de nodige kennis opgebouwd worden om die server operationeel te kunnen houden, en/of de toepassingen hiervoor te bouwen. ABIS wil u hier graag bij helpen ( www.abis.be/html/nlMVSCalendar.html)

Referenties:

  1. "I predict that the last mainframe will be unplugged on March 15, 1996" - Stewart Alsop
  2. www.atosworldline.be/index/nl_BE/6202261/0000/Persberichten-2012.htm
  3. dancingdinosaur.wordpress.com/2013/01/17/winning-the-talent-war-with-the-system-z/
  4. insidetechtalk.com/so-you-heard-theres-a-mainframe-skills-shortage-2